Na een te korte nachtrust had ik ’s middags mijn eerste afspraak in Hilversum: de beoordeling van mijn stage bij de NPS. Aangezien mij aangeboden was voorlopig twee dagen in de week te blijven werken, wist ik al met een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid dat ik hiervoor een ruime voldoende voor zou halen. Ik had gelijk, een negen was mijn lot, waar ik verder niet over zal opscheppen.
’s Avonds de commissie Algemene Zaken, met als voornaamste punt de donatie van 168.000 euro aan Giro 555 voor de slachtoffers van de vloedgolf in zuid-oost Azië. Nu is de mening van onze fractie doorgaans dat een gemeentelijke overheid niet aan ontwikkelingshulp moet doen. Dat is een taak voor de landelijke overheid. Die doet immers ook de buitenlandse zaken. De enige gelden die Breda jaarlijks reserveert voor ‘ontwikkelingssamenwerking’ is niet meer dan het subsidiëren van een tweetal instellingen (COS en SOB) die werken aan educatieve projecten en bewustwording over de ontwikkelingsproblematiek en de ondersteuning van lokale initiatieven uit Breda. Dit geld gaat dus niet direct ‘naar Afrika’, om het maar populair uit te drukken.
Nu is geld voor een ramp iets anders dan ontwikkelingshulp. Het voornaamste verschil zit ‘m in het feit dat ontwikkelingshulp een structureel karakter heeft en rampenbestrijding een eenmalig karakter. Daarnaast is ontwikkelingshulp deels het afkopen van de schuld die het rijke westen zelf heeft aan de oneerlijke verdeling in de wereld (onderliggende oorzaken zijn onder meer oneerlijke handel door handelsbarrières, subsidiëring van de eigen industrie en exploitatie van grondstoffen en arbeiders door westerse bedrijven en door het westen getolereerde corrupte regimes en dictators, maar ik wil hier geen exposé over de onvrije wereldhandel houden dus laat ik het bij deze ietwat ongenuanceerde voorbeelden), terwijl bij de ramp in zuid-oost Azië geen enkele schuldige is aan te wijzen, simpelweg omdat het natuurgeweld betrof.
Genoeg reden dus om als GroenLinks volmondig ja te kunnen zeggen op de één euro per inwoner aan zuidoost Azië. En dat vonden alle partijen, waarbij collega Frank van Overveld (VVD) nog de mooiste argumentatie had: “hier moet je niet over debatteren, dit moet je gewoon doen”.
Slechts het CDA had bezwaren en gaf nog geen oordeel over het voorstel. Grofweg gebruikte het CDA dezelfde kanttekeningen als die ik hierboven plaatste en kon dus niet het onderscheid maken tussen structurele ontwikkelingshulp en een eenmalige uitgave voor (internationale) rampenbestrijding. Wel stelde fractievoorzitter Cees Dubbelman voor dat als we het echt allemaal zo belangrijk vonden, we collectief een deel van onze raadsvergoeding konden inleveren. En dat vond ik weer een brug te ver. Ik reserveer jaarlijks ruim voor de goede doelen. Welk percentage van mijn inkomen dat is en waar ik dat aan wil schenken is mijn eigen zaak, niet die van de heer Dubbelman. Dat wil ik ook graag zo houden. Ik probeer als atheïst schenkingen aan kerkelijke hulporganisaties zo veel mogelijk te vermijden. En daar denkt Dubbelman vast heel anders over.
Mooi en terecht onderscheid tussen ontwikkelingshulp en rampengeld.
Maar is het zo erg als er standaard een deel van het geld gereserveerd wordt voor goede doelen, waarbij het raadslid zelf daarna nog mag bepalen welk goed doel dat wordt? (en dus ook of dat lokaal of landelijk of nog groter is, of dat politiek getint is of niet, regligieus of niet en waarbij er geen vaste lijst is om uit te kiezen aan organisaties, de organisaties niet bekendgemaakt etc.). Dat dan uiteraard wel maar voor een zeer klein deel van het geld, waarbij het de individuele leden vrij staat om meer van hun salaris in goede doelen te steken uiteraard.
Moet zeggen dat ik zelf ook wel veel bezwaren zie in zo’n systeem, maar die wel eens uit wil werken, in ieder geval niet bij voorbaat tegen… jij nog argumenten?
Mooi punt. Maar waarom krijgt iedereen in Nederland een salaris waarmee ze helemaal zelf mogen doen wat ze willen (na de belasting dan) en waarom zou voor politici een vantevoren bepaald gedeelte gereserveerd moeten worden voor een goed doel. Iedereen kan zelf bepalen hoeveel en waaraan hij of zij doneert. En voor de duidelijkheid (en hiermee bedoel ik niet te klagen): je wordt echt niet rijk van het raadswerk.
Dat weet ik. En dit is bij mij ook wel een van de redenen dat ik zeer twijfel over zo’n systeem. Maar ja dan zou een pleit voor een verplicht systeem op deze manier best mooi zijn lijkt me. Al krijg je dan ongetwijfeld weer allerlei schimmige goede doelen die het direct doorsluizen (na aftrek van een percentage) naar de schenker van het geld. Praktisch dus in ieder geval nog genoeg problemen.
Maar waarom zouden politici in tegenstelling tot anderen verplicht aan een goed doel moeten schenken? Of wil je dat iedereen daartoe verplicht wordt? Dat lijkt me ook een beetje vreemd. Je hebt in dit land toch keuzevrijheid? En dat is voor sommigen de keuze om niet aan een goed doel te geven. Weliswaar niet mijn keuze, maar net zo legitiem. Toch?
Als ingevoerd inderdaad voor iedereen en niet alleen voor politici. Dan deels ter vervanging van potje ontwikkelingssamenwerking of zo.., maar die is al zo schamel en ik zou het liever als aanvulling zien.
Keuze om niet te doneren is misschien net zo legitiem, maar ik denk dat als je het institutionaliseert als een “opgelegde gift” dat het vrij snel zou inburgeren en als mooi systeem gezien zou worden dat op brede steun in de samenleving kan werken. Noem het een een meer directe manier van invloed op de overheidsbestedingen.
Je mening is helder. Ik ben echter bang dat we op dit punt simpelweg van mening verschillen. Ik ben geen voorstander van opgelegde liefdadigheid, ookal mag je zelf het doel kiezen. En meer budget voor ontwikkelingssamenwerking kan via de algemene belasting worden geregeld.