Er is de afgelopen dagen al heel wat te doen geweest rond de passage in het regeeraccoord waarin staat dat trouwambtenaren mogen weigeren homoparen te trouwen. In Breda heb ik namens GroenLinks het initiatief genomen om samen met de fracties van de PvdA, VVD, SP, Breda’97 en D’66 te vragen bij toekomstige sollicitaties alleen nog mensen aannemen die bereid zijn ook homo’s te trouwen.
Aanvankelijk heb ik even zitten twijfelen over deze materie. GroenLinks heeft namelijk een lange traditie in het opkomen voor mensen met gewetensbezwaren. Dus waarom ook niet voor ambtenaren die om meestal godsdienstige redenen liever geen homo’s trouwen? Laat ik beginnen met te stellen dat het wat mij betreft alleen gaat om toekomstige trouwambtenaren. Mensen die er nu al zitten, hoeven wat mij betreft niet ontslagen te worden.
Stel nu dat een gemeentelijk ambtenaar weigert mee te werken aan het terugsturen van een vluchtelingengezin? Daar zou ik geen moeite mee hebben. Dat heeft twee redenen: allereerst is er geen sprake van discriminatie. Ten tweede is het uitzetten van gezinnen geen hoofdtaak van de desbetreffende ambtenaar. Bij een trouwambtenaar is het afsluiten van huwelijken wel degelijk een hoofdtaak. Overigens, ik kan me goed voorstellen dat de gemeenteambtenaar die weigert gezinnen uit te zetten, beter niet bij de desbetreffende afdeling van het IND kan solliciteren.
Een tweede voorbeeld: er is in Nederland sinds vijf jaar geen juridisch onderscheid meer tussen een hetero- of een homohuwelijk. Net zoals elk ander huwelijk is het ‘homohuwelijk’ een volstrekt normaal, burgerlijk huwelijk. Stel nu dat er een gemeenteambtenaar, om wat voor reden dan ook, zou weigeren om een huwelijk te sluiten tussen een blanke en een zwarte. Dan zou, terecht, het gemeentehuis te klein zijn.
Voordat nu elke christen op zijn achterste poten (sic) gaat staan, nee, ik vind christenen geen racisten. Maar ze maken wel onderscheid tussen verschillende soorten mensen en kennen sommige mensen meer rechten toe dan anderen. Terwijl daar juridisch gezien geen basis voor is. De mensen die er een rigide interpretatie van de bijbel op nahouden, discrimineren dus wel degelijk. In de praktijk maakt het dan niet uit of je op seksualiteit of op afkomst discrimineert. En of je dat doet omdat je een racist bent, of omdat het in een boek staat.
Spinoza stelde de vrijheid van gedachte boven de vrijheid van godsdienst. Dat deed hij met een reden. De individuele vrijheid om te mogen denken en te mogen doen wat je wilt, mag niet worden ingeperkt door het subjectieve waarden en normenpatroon dat een heersende groep je op kan leggen. Een overheid moet, met al haar dienaren, op zijn minst daar garant voor staan.
Je verwoordt het goed. Ik wil het nog even aanscherpen: er bestaat in dit land geen homohuwelijk. Er bestaat een huwelijk tussen twee personen (misschien dat we het aantal nog eens een keer ter discussie kunnen stellen, maar dit terzijde), ongeacht het geslacht.
Het expliciet benoemen in het regeerakkoord dat ambtenaren van de burgerlijke stand een beroep op hun gewetensbezwaren mogen doen schept een precedent die niet anders kan worden uitgelegd als een uitnodiging de wet te overtreden.
Waarom staat er ‘gevangen’ achter de trouwringen?
[sÇ: daarom ook de opmerking dat er juridisch geen verschil tussen huwelijken bestaat. In alle gevallen ben je gevangen ;) ]
Ook in het stadsdeel Zeeburg (Amsterdam) heeft een motie ingediend
Het eerste Zeeburgse ‘homohuwelijk’ werd op 26 mei 2001 door Tjeerd Herrema gesloten, nu werkzaam bij de Centrale Stad en ook een ‘moslima’ heeft als eerste in Zeeburg een dergelijk huwelijk voltrokken.
Voor alle duidelijkheid Artikel 1 van de grondwet laat geen twijfel over gelijke behandeling van alle mensen: “Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook, is niet toegestaan.
Je hoorde in de wandelgangen van Nederland ook stemmen roepen: nu zijn het de homo’s, straks de islamieten, of de joden in de herhaling, en de zwarten. Dat klinkt wellicht een beetje als ‘de drogreden van het hellende vlak’ en toch kun je met die grondwet maar liever niet teveel sollen.
Gisteravond diende ik namens GroenLinks tijdens de raadsziting een motie in met de veelzeggende titel: De wet boven persoonlijke bezwaren.
GroenLinks moet niets hebben van het discriminatoire karakater op dit punt van het regeringscoalitieakkoord. Ook de andere partijen waren het er over eens en de motie werd dan ook unaniem aangenomen. Aansluitend kwam een groot applaus.
Het voelde als een opluchting want, het zal je maar gebeuren dat je opeens als homo tot persona non grata wordt bestempeld, van de ene op de andere dag. Het stelt ook wel dit coalitieakkoord in een bijzonder daglicht. Onderhandelen ja, maar dit homofobisch getint akkoordje lijkt een beetje op je schoonmoeder verkopen omwille van de lieve vrede in dit geval het coalitieakkoord.
Op 14 februari jongstleden heeft Job Cohen een plaquette onthuld ter gedachtenis van het eerste officiële homohuwelijk ter wereld.
Er kan nu veilig getrouwd worden in Zeeburg
Astrid Kuiper Fractie voorzitter GL
[sÇ: alle homo’s kunnen veilig in Zeeburg gaan wonen.]