Wanneer we door de Lage Vucht-polder fietsten, citeerde mijn moeder altijd uit ‘De Polder en Het Riet’ van Annie M.G. Schmidt. „De polder zegt: Ik lig hier op mijn rug en tuur de ganse lieve dag naar boven; misschien is het verbeelding maar ik vind dat ik aldus de wolken beter zien kan.” Ik vermoed dat ze het gedicht nog altijd uit haar hoofd kent.
Vroeger leek de polder eindeloos te duren. Met mijn korte beentjes trapte met al mijn kracht het kinderfietsje over de hobbelige, gele steentjes van de polderweg richting opa en oma. De brug over het Markkanaal was gelijk een colletje van de buitencategorie, slechts te bedwingen nadat we bij het tiental knotwilgen – ergens halverwege de reis – eerst een rustpauze hadden genomen. Een Napoleon-zuurtje als ravitaillering.
Mijn opa en oma woonden toen nog aan de Raadhuisstraat nummer 42. Een monumentaal pand, daterend uit 1767. Het pand heeft alles overleefd: ondergelopen kelders bij de watersnood, een granaat in de achtertuin en een bom aan het einde van de straat tijdens de oorlog. Ontelbare malen moet mijn grootvader het dak opgeklommen zijn om pannen recht te leggen of met weer een nieuw stuk lood het volgende lek te verhelpen. Maar opa werd ouder en tegen het einde werden de binnenvallende druppels nog slechts met emmers en pannen op de vliering opgevangen. Althans, zo staat me bij. Misschien is het slechts verbeelding.
Zo’n tien jaar geleden zijn ze verhuisd naar een bungalowwoning verderop in het dorp. Opa is niet lang daarna, rond deze tijd precies negen jaar geleden, overleden. Nu is het voor oma ook bijna zover. Eten en drinken doet ze al niet meer, af en toe prevelt ze iets onverstaanbaars. Ze is op haar verzoek drie dagen geleden al bediend. Een uur later vroeg ze nog steeds om Mijnheer Pastoor.
Voor het eerst sinds jaren fietste ik vanavond weer de route door de polder, onderweg naar oma. Niet dat ze me nog herkent, de arme ziel. Ze is haar man, haar kleinkinderen en, zo vermoed ik, zelfs de meeste van haar kinderen al vergeten. Af en toe slaat ze haar ogen open en staart ze hulpeloos naar de persoon die op dat moment haar hand vasthoudt. Ze wil hoesten, maar het lijf heeft er de kracht niet meer voor. Het is over en mocht Mijnheer Pastoor enige invloed hebben, zou hij ervoor zorgen dat het vooral niet lang meer duurt. Negentig is net een jaar of wat te oud voor oma.
Ik ben ook nog even langs de Raadhuisstraat gefietst. Het ouderlijk huis is sinds het vertrek nooit meer onderhouden. Vervallen, de ramen dichtgespijkerd, de immense groentetuin, waar opa vroeger asperges, aardbeien en sla verbouwde, omgeploegd tot grasveld. De gigantische kelder en de spookachtige zolder waren vroeger voer voor tientallen spannende verhalen over geesten en andere bangmakerij, meestal uit de mond van mijn jongste oom. Het huis staat leeg en heeft zijn glans verloren.
Opa, spoedig zal ze bij U zijn. Alhoewel U wel weet dat ik daar eigenlijk niet in geloof.
Update 27-7 11.32u: „Het is goed zo”, zou opa gezegd hebben.Vanochtend rond zes uur is ze overleden.
mooi ge- en beschreven en sterkte!
[sÇ: dank.]
Mooi eerbetoon. Sterkte alvast!
[sÇ: dank je.]
Wow, wat mooi.
Veel sterkte.
[sÇ: bedankt.]
Ik heb je fietstocht mogen volgen omdat je via twitter zo nu en dan verslag deed. Steeds wederover een beeld en een ietwat poëtische bewoording van je gevoel dat zo nu en dan terug greep naar het verleden. Je hebt die fietstocht zeer intens en erg bewust gemaakt, zo kreeg ik de indruk. Alsof je voelde dat je alles goed in je op moest nemen om het nooit meer te vergeten. Bijzonder. Mijn oprechte deelneming!
[sÇ: dank je wel. het journalistenbloed kwam weer boven. alsof ik dit moest vastleggen.]
Gecondoleerd
[sÇ: bedankt.]
Sterkte. Gecondoleerd. Mooi ook dat dit blog 1919 is, dat zou zomaar het geboorte jaar van oma kunnen zijn (of het jaar er voor). Starkte en een dikke knuffel.
[sÇ: mijn oma is uit 1920. ze zat er in de buurt.]
Sterkte voor jou en de familie.
Was dat dat huis in de bocht?
[sÇ: correct. en dank.]
Gecondoleerd en sterkte met je verlies.
Prachtig zoals jij schrijft, het is recht uit mijn hart gegrepen. Ik zie deze polderweg vanuit mijn raam en ik loop en fiets er bijna dagelijks. Het heerlijke plekje met de knotwilgen heeft ook voor mij een speciale betekenis: mijn lieve kater Berlios heeft daar zijn laatste rustplaats gevonden….
Hartelijke groet.
[sÇ: berlioz had geen mooiere plek in de omgeving kunnen uitzoeken.]
Gecondoleerd voor jou en je moeder. Het was een mooie kleurrijke familie en een even mooi kleurrijk huis in dat dorp aan de Mark.
[sÇ: zo is dat.]
Sel,
Mooi verhaal. Toch 1 correctie. Het huis is nog wel bewoond. Op de eerste zolder waart de geest van een hongerige (want maag-loze) weerwolf rond. Op de tweede zolder is een spokengezin gehuisvest. Het jongste spook hoor je altijd in een hoek van een nok fluiten. Luister maar eens goed. En als je dan niet zonder de vloer te laten kraken stiekum wegloopt, gaat hij jouw ogen uitkrabben. Dus loopt maar gauw naar de te steile trap, heel voorzichtig en met je ogen dicht.
Pas
Wat een prachtig verhaal.
Ik hoorde van je tante dat je oma is overleden.
Ik wens jou en de hele familie veel sterkte om de leegte die zij achterlaat een mooi plaatsje in jullie midden te geven.
Met vriendelijke groet,
Paul