‘De Krant is een meneer’, is de titel van een boekje dat ergens naast het werk van Martin van Amerongen in mijn kast prijkt. Maar het is meer dan een titel. Het is een gevoel. Het is de verbeelding van een intellectuele nieuwsgierigheid. Het is een uiting van respect voor één van de oerproducten van het metier van journailleschrijvers.
De Krant is een meneer. Een deftige meneer ook. En anno 2011 misschien ook een beetje een onhandige meneer. Traag, niet in staat om het tempo van de jongere telgen uit de mediafamilie bij te benen. Maar een meneer met aanzien. Beschouwend, analytisch, overdenkend. Het trage tempo van de krant maakt het gedrukte nieuws wellicht achterhaald, maar biedt daarmee juist de tijd voor de weloverwogen reflectie op de dag die voorbijging. Een bredere kijk op de wereld dan de vluchtigheid van actualiteit ons kan bieden. De krant is een meneer.
Die meneer was voor mij ruim een decennium het NRC. Mijn NRC. Een avondkrant. Waarvan naar de beste tradities van voorganger het Algemeen handelsblad de redactieburelen van oudsher niet bevolkt werden door hijgerige nieuwsjutters, maar door sigarenrokende denkers in driedelig pak. De andere kranten hadden het nieuws, maar het was pas waar als het in het Handelsblad gedrukt stond.
Dit laatste bastion lijkt nu beslecht. Nadat de nieuwe hoofdredacteur Peter Vandermeersch de laatste maanden al druk bezig was de koers van de krant te verleggen in een richting die niet past bij die meneer die mij zo dierbaar is, wordt nu ook de verschijningsvorm geweld aangedaan. Het degelijke, ietwat ouderwetse driedelige maatpak wordt verruild voor spijkerbroek en t-shirt. De broadsheet wordt een tabloid.
Het is slechts vorm, denken mensen. En handig voor in de trein. Maar de avondkrant leest men niet in de trein. Die leest men aan de salontafel, of in een fauteuil. Nee, het is niet slechts vorm, de vorm verbeeld de essentie van het intrinsieke zijn van een krant die een meneer is: brede visies. Neergeschreven in acht kolommen wanneer dat nodig is.
Ik neem afscheid van de laatste krant die het totnogtoe tot eer strekte een meneer te willen zijn. Met de introductie van de tabloid verkiest Peter Vandermeersch ook in verschijningsvorm de waan van de dag. Een knieval voor de massa. Het NRC is mijn krant niet meer. Het NRC is geen meneer. Het is een jongetje geworden.
