In het kader van het project over de effectiviteit van ontwikkelingssamenwerking had ik een afspraak met Kamerlid Kees Vendrik, de nieuwe woordvoerder op het terrein ontwikkelingssamenwerking. Hij kwam daarbij met een interessant model op de proppen.
Kwadrantenmodelletjes zijn tegenwoordig erg in. In zo’n model wordt de wereld, of wat je dan ook aan het analyseren bent, opgedeeld langs twee waarden. Het kieskompas van de Vrije Universiteit gebruikt dit bijvoorbeeld om mensen en partijen politiek te positioneren: langs de links-rechtse as en langs de progressief-conservatieve as.
Het nieuwe modelletje was losjes gebaseerd op een vier jaar oude en redelijk interessante CPB-studie ‘Four Futures’ over de toekomstscenario’s voor Europa. In dat model is er een publiek-private as en een globaal-regionale as. Heel grof gezegd is de economische ontwikkeling maximaal wanneer veel aan de markt overgelaten wordt. Milieu en welvaartsverdeling zijn overigens weer meer gediend bij een sterk geïntegreerd Europa waarbij de publieke sector veel verantwoordelijkheden neemt.
Op basis van het modelletje schetste Kees dat beleidsmakers de laatste jaren vooral hadden ingezet op de ontwikkeling van de internationale markt. Een globale visie dus, met veel ruimte voor de private sector. De reactie van de ‘verliezers’ van deze ontwikkeling is om de globalisering de rug toe te keren en steeds meer regionaal te denken. De uitdaging van GroenLinks is om de internationale oriëntatie vast te blijven houden, maar daarbinnen de publieke taken meer nadruk te geven. Grote mondiale problemen, als het gaat om milieu, maar ook over mondiale armoede en vraagstukken over vrede en veiligheid, zijn immers alleen op te lossen wanneer overheden op internationaal niveau beter met elkaar samenwerken.
Toen ik later die dag de visies van de Nederlandse politieke partijen indeelde volgens dit model, kwam ik grofweg op een zelfde indeling als de indeling waar de Vrije Universiteit in zijn kwadrantenmodel op uitkwam. Verassend was dat eigenlijk niet, eerder geruststellend.
