Tag: realo

Homo Sincerus – wo 19 mrt. 2008

Lenin

Er zijn, om de wereld voor het gemak maar even schromelijk te simplificeren, twee manieren van politiek bedrijven. Allereerst zijn er aanhangers van wat ik voor nu omschrijf als Sturm und Drang. De tweede methode is die van de Realpolitik.

Zelf ben ik een Realpolitiker. Dat past ook goed bij mijn rol als lijsttrekker, onderhandelaar en inmiddels fractievoorzitter van een coalitiepartij. Wil ik bij de coalitiepartners steun verzamelen voor onze groenlinkse belangen,  zal ik ook open moeten staan voor hun inbreng. Bij tegenstrijdige standpunten zoeken we naar een compromis. Doen we dat niet, geldt de wet van de sterkste en die zal GroenLinks als kleinste coalitiepartner in de regel verliezen. En voor mij telt uiteindelijk het resultaat.

De Sturm und Drangers zullen dat niet met me eens zijn. Zij zien de politiek als een arena voor het uitwisselen van standpunten, meningen en, in sommige gevallen, zelfs hele brede maatschappelijke visies. Daar is op zich niets mis mee en voor het debat zelfs reuze interessant. Maar het onwrikbaar verkondigen van de eigen mening leidt in het beste geval tot een incidenteel succesje, maar vaker tot een stilstand in de dialoog. Getuigenispolitiek zonder resultaat.

Politiek is niet alleen de kunst van het zo mooi en duidelijk mogelijk herhalen van de eigen mening. Het is ook de kunst van  het behalen van meerderheden en het nemen van werkbare politieke besluiten. Politiek is niet alleen aandacht krijgen voor het standpunt, het is nog veel meer het bijsturen van het beleid in de door GroenLinks gewenste richting. Het benadrukken van verschillen van inzicht is nodig en wenselijk, zolang in het daaropvolgende debat iedereen open staat voor andermans argumenten.

Het handjevol Sturm und Drangers in de afdeling vindt elk compromis maar een slap aftreksel van de eigen idealen. En beredeneerd vanuit het eigen ideaal hebben ze daar wellicht gelijk in. Bezien echter vanuit het reguliere beleid kan een nieuw compromis binnen een coalitie juist  heel erg  groen-rood gekleurd zijn.  En dat stuk is interessant.

Ter illustratie: drie studenten drinken een avond in de kroeg en hebben een gezamenlijke rekening van dertig euro. Ze lappen alle drie een tientje. De uitbater vond de studenten wel vriendelijk en zei tegen zijn barman dat hij maar vijf-en-twintig euro hoefde af te rekenen.  Aangezien vijf euro moeilijk door drie te delen is, besluiten de studenten de barman twee euro fooi te geven.

De studenten hebben ieder negen euro betaald, samen 27 euro en de barman heeft twee euro in zijn eigen zak gestoken. Maar waar is nu die laatstem dertigste euro gebleven? Wie alleen maar wil zien wat ‘ie verliest,  zal de verloren euro niet kunnen verklaren. Wie echter kijkt naar wat ‘ie terug heeft gekregen, telt de drie terug ontvangen euro’s op bij de 27 en komt uit op dertig.

Voila, het rekensommetje klopt.

Over dwars – zo 12 dec. 2004

Het was een onverwachte vraag van de voorzitter van Dwars (groenlinkse jongerenorganisatie). “Weet jij of Leon nog komt vandaag?” Ik was al jaren niet meer op een Dwars-congres geweest en zou normaal gesproken dus geen flauw idee hebben of en wanneer het voornoemde lid van de kandidatencommissie voor de Jongerenfractie van plan was op het congres te verschijnen. Ware het niet dat hij dezelfde figuur is als de persoon die ik de afgelopen weken in mijn log consequent ‘bezoek uit Haarlem’ of iets dergelijks heb genoemd. Maar hoe kon de voorzitter van Dwars dat nu weer weten?

Goed, ik was dus op het congres van de jongerenorganisatie van GroenLinks. Daar ben ik nu nog net niet te oud voor. Het feit dat ik bij landelijke GroenLinks-bijeenkomsten regelmatig dezelfde jongeren tegenkom met wie ik best aardig lijk op te kunnen schieten, was reden genoeg om mijn aloude banden met Dwars weer eens aan te halen. Het Congres werd gehouden in de Sint Jansbrug in Delft, doorgaans een studentenvereniging, maar nu een weekeind congresruimte.

Ergens had het iets weg van een tweede jeugd (bleh!). In ’95 en ’96 was ik een poos redelijk actief bij Dwars. Niet dat ik als niet-vegetariër die erg gesteld was op meegebrachte boterhammen met salami nu erg goed paste binnen de anarchistisch-groene jeugdbeweging zoals Dwars dat in die tijd nog was, maar toch. Ik kan nog steeds ellenlange verhalen vertellen over de bezetting van het Shell-laboratorium in Amsterdam ten tijde van de Brent Spar-affaire, maar dat doe ik wel een keer als ik niets anders te melden heb.

Dwars is iets minder radicaal geworden in de loop der jaren. Dat bleek wel uit het onderwerp ‘Europese Grondwet’, dat zondagochtend prominent op het programma stond. De Europese Grodwet is eigenlijk helemaal geen grondwet, maar een verzameling verdragen. Voor een deel zijn het verdragen die al lang gesloten zijn, voor een deel betreft het nieuwe paragrafen. Belangrijk in dat nieuwe gedeelte zijn onder andere dat Europa democratischer wordt. Nog lang niet democratisch genoeg, maar toch.

De discussie ging uiteindelijk om de vraag of we nu voor de ‘grondwet’ waren, of tegen. Met als argument voor, dat het een verbetering van de huidige situatie is, en als argument tegen, dat er een aantal dingen instaan waar we het pertinent mee oneens zijn en dat we daarnaast eigenlijk helemaal niet eens zijn met de verdragen die al lang besloten zijn, maar toch onderdeel uitmaken van die grondwet. Je snapt het al: het waren weer eens de realo’s tegen de fundi’s. Vroeger waren het bij Dwars de fundi’s die op zo’n moment de doorslag gaven. Zo niet op dit congres: de pragmatici wonnen het met de gedachte ‘een kleine stap vooruit, nu meteen weer werken aan de volgende stappen vooruit’. En die uitkomst ging sommigen niet in de koude kleren zitten. Daar heb ik ontzag voor: mensen die zo door ideologie worden gedreven dat een tegenvallende uitslag ook emotioneel hard aankomt. Dat zijn de èchte, die zijn onmisbaar binnen een politieke organisatie.

De realo’s zijn overigens net zozeer onmisbaar. Het was dan ook een mooie mix die uiteindelijk overbleef om ergens in Delft nog wat te gaan eten. En dit keer waren het de pragmatici die zich aanpasten. Er werden alleen vegetarische en veganistische tapas besteld.